Marianna Orańska, córka Wilhelma Orańskiego. To jedna z najbardziej niezwykłych kobiecych postaci w historii Niderlandów i ówczesnych Prus. Odkryj jej wpływ na politykę, życie rodzinne, pasje i kontrowersje wokół niej. W każdym z kolejnych odcinków ukazujemy inne aspekty życia tej barwnej postaci.
Seria podcastów powstała w ramach projektu “Nowa jakość zwiedzania w romantycznym zespole pałacowo-parkowym w Kamieńcu Ząbkowickim”.
Projekt jest finansowany przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach funduszy EOG i funduszy norweskich.
Głównym celem tych funduszy jest zmniejszanie różnic ekonomicznych i społecznych w obrębie EOG oraz wzmacnianie stosunków dwustronnych pomiędzy państwami-darczyńcami a państwem-beneficjentem. W zamian za udzielaną pomoc finansową, państwa-darczyńcy korzystają z dostępu do rynku wewnętrznego UE mimo że nie są jej członkami.
Odkryj żywe świadectwo historii, w nowoczesnym wydaniu
Posłuchaj na naszej stronie lub na:
Odcinek 1
Dzieciństwo i młodość
To pierwsza część z serii 12 podcastów, w której wyjaśniamy, dlaczego Marianna Orańska urodziła się na uchodźstwie i gdzie spędziła dzieciństwo. Wspominamy o edukacji młodej królewny oraz jej ulubionych zajęciach i zainteresowaniach. Znalazło się tu także miejsce dla młodzieńca, którego obdarzyła żarliwym uczuciem i zdarzeń mających wpływ na jej późniejsze życiowe wybory.
Odcinek 2
Narzeczeństwo i ślub
W tym odcinku znajdziecie odpowiedź na pytanie, jak aranżowano królewskie śluby i czego dotyczyły umowy przedślubne. Poznacie również stosunek samej Marianny do małżeństwa z Albrechtem Hohenzollernem. A nade wszystko, dowiecie się, czy inteligentna i pełna energii panna była gotowa sprostać wymogom swojej sfery.
Odcinek 3
Nieszczęśliwa miłość królewny Marianny
Stając na ślubnym kobiercu, dwudziestoletnia Marianna Orańska miała prawo oczekiwać, że będzie szczęśliwa w małżeństwie. Miała mnóstwo marzeń i nadzieję na bycie dobrą, kochającą i kochaną żoną oraz matką. W tym odcinku się dowiecie, które z marzeń się spełniły, dlaczego małżeństwo okazało się rozczarowaniem i jakie lekarstwo pomogło królewnie uleczyć rany duszy.
Odcinek 4
Czas miłości i smutku
Małżeństwo Marianny formalnie przetrwało niespełna dziewiętnaście lat. W rzeczywistości dużo mniej, bo zdrady Albrechta zaczęły się wcześniej. Mąż widział ją wyłącznie w roli kobiety rodzącej następców. Gdyby patrzyła przez palce na jego romanse, a nawet sama szukała kochanków, wszystko byłoby w porządku. Mogła zachować przywileje i status szanowanej małżonki, lecz obłuda była jej obca. Postanowiła postąpić wbrew powszechnie praktykowanej hipokryzji. W tym odcinku poznacie historię wielkiej miłości Marianny Orańskiej i dowiecie się o tragedii, która dotknęła kochanków.
Odcinek 5
Kamieniecka rezydencja
Marianna Orańska to kobieta odważna, zdolna do łamania reguł obyczajowych. W tym odcinku pokazujemy, że była osobą nietuzinkową nie tylko w swoich czasach. Za sprawą szeregu wyjątkowych cech charakteru także dziś mogłaby być wzorem dla wielu przedsiębiorczych kobiet. Odziedziczone po matce dobra na Dolnym Śląsku powiększyła, wielokrotnie pomnażając majątek, a do największych dzieł jej życia należy pałac w Kamieńcu Ząbkowickim. Odcinek zawiera informacje o tym, dlaczego królewna niderlandzka zdecydowała się na tak poważną inwestycję, kto był głównym projektantem pałacu i jaki wpływ na jego ostateczny kształt miała sama Marianna. Wytrwały słuchacz dowie się również, jak przebiegała budowa i pozna jej dalsze losy.
Odcinek 6
Niezwykła korespondencja
Mogłoby nie być wielkich dzieł Marianny Orańskiej, gdyby nie jedna ważna cecha jej charakteru. Jak mało kto znała się na ludziach i umiała z nich wydobyć to, co najlepsze. Jednym ze „skarbów” wyłowionych spośród rzeszy ówczesnych fachowców był mistrz budowlany Ferdynand Martius. W tym odcinku opowiadamy o przyjaźni inwestorki pałacu w Kamieńcu Ząbkowickim z nadwornym mistrzem budowlanym. Przyjaźń tę ukazuje korespondencja prowadzona przez trzydzieści lat, a zachowana w rodzinnych archiwach potomków Martiusa.
Odcinek 7
Kompleks pałacowo-parkowy
Dokonania Marianny Orańskiej uprawniają do nazwania jej wizjonerką. Nawet jeśli pamiętamy, że pracowali dla niej wybitni projektanci, powinniśmy zdawać sobie sprawę, że to ona ostatecznie decydowała o wyglądzie i funkcjach pałacowych pomieszczeń oraz o wszystkim, co otaczało rezydencję – park z imponującymi tarasami i fontannami, ogród i sad. W tym odcinku znalazły się informacje o kompleksie pałacowo-parkowym, licznych i różnorodnych nasadzeniach, romantycznych budowlach oraz losach jednego z największych tego typu założeń w Europie.
Odcinek 8
Pałac Marianny Orańskiej
Ten odcinek przenosi nas do współczesności. Podano w nim informacje pozwalające porównać to, co powstało w czasach Marianny lub jej syna Albrechta, z tym, co zachowało się do dzisiaj lub zostało zrewitalizowane. Zainteresowany turysta się dowie, które pomieszczenia można zwiedzać i jakiego rodzaju ciekawostek oczekiwać. W odcinku umieszczono również dane kontaktowe oraz praktyczne wskazówki dla zwiedzających.
Odcinek 9
Tarasy i fontanny
Ten odcinek pozwala skupić się na jednym z charakterystycznych a zarazem najbardziej imponujących pomysłów zrealizowanych w kompleksie parkowo-pałacowym w Kamieńcu Ząbkowickim. Mowa o tarasach i fontannach. Opisy roślinności umieszczonej na tarasach pozwalają na wyobrażenie obrazów zapierających dech w piersiach. Jeśli dodatkowo w naszej wyobraźni uruchomimy skomplikowany system fontann, otrzymamy widowisko, jakie trudno byłoby stworzyć nawet w dzisiejszych czasach.
Odcinek 10
Marianna Orańska
Kamienieckie Państwo – tak nazywali niektórzy posiadłości Marianny Orańskiej na Dolnym Śląsku. W odcinku znajdują się informacje o tym, jak królewna niderlandzka powiększała swoje dobra na tym obszarze i czego tam dokonała. Śledząc listę kolejnych zakupów i inwestycji, można się przekonać, jak przemyślane to były działania. Warto tu zauważyć, że jej projekty wyprzedzały epokę, a Marianna Orańska sama była prawdziwą kapitalistką. Należy jednak podkreślić, iż jej wersja kapitalizmu miała ludzkie oblicze. Nie darmo mieszkańcy wsi i miasteczek Kamienieckiego Państwa nazywali ją Dobrą Panią.
Odcinek 11
Szlak Marianny Orańskiej
Gdziekolwiek dzisiaj nie postawić stopy na obszarze dawnych dóbr Marianny Orańskiej, tam można napotkać ślady działalności gospodarczej i społecznej tej niezwykłej kobiety. W 11. odcinku udajemy się na wędrówkę Szlakiem Marianny Orańskiej. Trasa jest długa i gęsta od informacji o większych lub mniejszych inwestycjach niderlandzkiej królewny. W samym Kamieńcu Ząbkowickim, prócz wielokrotnie wspomnianego pałacu, znajdowały się obiekty ufundowane przez nią lub jej syna, a służące społeczeństwu. Na pewno warto jeszcze zajrzeć do wielu innych miejscowości, na przykład do Złotego Stoku, Lądka Zdroju, Międzygórza, Stronia Śląskiego lub pod Śnieżnik. Wszędzie tam znajdziemy obiekty powstałe dzięki pomysłom Dobrej Pani.
Odcinek 12
Nasza Marianna
Czy to, jacy jesteśmy, zawdzięczamy naszym przodkom? Trudno odpowiedzieć na to pytanie. Powiązania dynastyczne Marianny Orańskiej mogłyby uprawniać do odpowiedzi twierdzącej. Królewna obdarzona wyjątkowymi cechami charakteru pochodziła bowiem z najstarszych i najbardziej znamienitych europejskich rodów. Szukając przodków naszej bohaterki, zawędrujemy do Francji, Niderlandów, Prus i do Polski. Tak, tak! Do Polski właśnie! Jak to możliwe? Wyjaśnienie znajduje się w treści ostatniego odcinka.
Osoby współuczestniczące w procesie twórczym podcastu:
Narrator – Aleksander Bromberek,
Marianna Orańska – Urszula Nowak,
Koncepcja i treść podcastów – Sławomir Radzik,
Redakcja i korekta – Magdalena Grondys,
Konsultacja literacka – Zofia Mąkosa,
Mix i udźwiękowienie – Miłosz Michniewicz,
Współpraca – Maja Pełka, Karolina Sobieszek, Kacper Jarysz, Piotr Bujakowski (grafika, wideo),
Produkcja – Cezary Szamreta
Nadzór producencki – Karolina Czerniec
